Edwins wiki

Parizo havas multegaj monumentoj kaj statuoj. La plej granda monumento estas tiel granda kiel la plena urbocentro de Parizo. Ĝin etendiĝas de la norda flanko de la périferique al la suda flanko. Tamen ĝi estas monumento, kie vi tiel estas preterpasu, aŭ rekte sub vi, se vi ne scias kiel vidi. La monumento al Arago estas la pariza meridiano. Ĝi monumento konsistas el kupraj diskoj de ĉirkaŭ 5 centimetroj sur la stratoj survoje la trajektorio de la meridiano.

Vi povas iri laŭ la monumento de la norda flanko de la périferique al la suda flanko (aŭ inverse kompreneble). La promenado iras (de la nordo) tra la mallarĝaj stratoj de Montmartre, tra la 9-a arondismento tra la Luvro al la Sejno, super la piedponto trans Sejnon kaj poste tra Saint Germain du Pres tra la Ĝardeno de Luksemburgio al la Pariza observatorio. En la plazo sude de la observatorio staras la malplena soklo kie iam la statuo de Arago staris.

Kaj ĉie vi devas serĉi la medalionojn sur la stratoj kun la nomo Arago. La medaljonoj estas ekzakte sur la pariza meridiano. La pariza meridiano estas la malpli konata frato de la meridiano Greenwich. Sed estas tuta familio de malsamaj meridianoj. Longe ne estis norma meridiano kaj ĝi ne necesis. Mapfaristo povus elekti sian propran meridianon kondiĉe ke li uzis ĝin konstante super siaj propraj mapoj ĝin povis konekti siaj mapoj reciproke. En la 17a jarcentaj mapoj, la meridiano normale estis lokita en Atlantika Oceano tiel ke ne estis konfuzo orient-okcidente pri tero. La Greenwich-meridiano fariĝis la normo por la mapo kaj por norma tempomezurado. Sed la meridianoj de Greenwich kaj Parizo do ne estis konkurencantoj. Ĉiu urbo, aŭ almenaŭ ĉiu lando, havis sian propran meridianon por determini la lokan horon por la lando. Ĝis antaŭ nelonge ne ekzistis universala tutmonda tempa normo. La tempo estis determinita loke per mezurado de la trairo de la suno kaj steloj tra la loka meridiano. Do loka meridiano estis necesa por tempokalkulo.

La meridiano de Parizo estis antaŭ ĉio la bazo por la metro kaj delonge estis uzata kiel referenco por mapoj. La francoj volis ke tiu historia peco ne estu tute forgesita. Do ili organizis konkurson por nova monumento al Arago. Belga artisto prezentis sian ideon trasi la meridianon tra la urbo. La medaljonoj estis metitaj sur la trotuarojn sur la strato. Ĝi provizas specialan promenadon, kie vi marŝas laŭeble rekte tra Parizo tra stratoj, kiujn vi alie ne venus kiel turisto.

Ekster Parizo la meridiano etendiĝas eĉ pli kaj estas indikita per vico de arboj: la méridienne verte . En Parizo ĉi tion ne indikas vico de arboj sed serio kun kelkaj medaljonoj kiel la Arago-medalionoj, en la Jardin de Luxembourg vi povas vidi kelkajn. La méridienne kuras de Dunkerko ĝis Pireneoj, la parto, kiu estis origine mezurita per triangulado por determini la meridianon kaj determini la metron.